Hoe verwerk je een scheiding?

Hoe je het beste je scheiding kan verwerken is een vraag waar veel mensen tegenaan lopen. Het verwerken van een scheiding kan vanuit twee posities plaatsvinden. In dit artikel zal ik beide posities bespreken en vervolgens een aantal handvatten geven om hier zo goed mogelijk mee om te gaan. Je kunt hieronder verder lezen over de twee posities, of je kan meteen doorgaan naar de handvatten voor het verwerken van de scheiding.

Volgens het woordenboek staat verwerken voor het geestelijk in het reine komen met een moeilijkheid of verandering. Daar vloeit uit voort dat niet iedere verandering of moeilijkheid verwerkt hoeft te worden. Sommige veranderingen zijn gekozen en niet iedere moeilijkheid blijft haken in de ziel. Het verdriet van een scheiding verwerken wordt dus door iedereen anders ervaren. Het verdriet dat komt kijken bij het verwerken van en scheiding hangt af van door wie en vanuit welk perspectief er tegen de verandering of moeilijkheid wordt aangekeken.

Scheiding verwerken vanuit 2 posities

In een scheiding zijn er vaak twee posities waarin men zich bevindt. In deze blog vertel ik je welke posities dat zijn.

De eerste positie in een scheiding

De eerste positie die ik in deze blog bespreek is de positie van degene die de verandering, in dit geval de scheiding, in gang heeft gezet. Dit is over het algemeen de partner die al eerder aan het losmakingsproces en het verwerken van een scheiding is begonnen. Vaak heeft hij of zij al langere tijd met een onbehagelijk gevoel rondgelopen. Niet lekker in de je vel zitten, maar ook niet weten waar dat precies vandaan komt. Die onvrede wordt meestal bestreden met verdrukking, veel werken, veel sporten en alles wat er maar voor zorgt dat dit gevoel verdwijnt. Zulke gedragingen zijn onbewuste reacties op een chronische ontevredenheid in de relatie. Men is gek genoeg niet in staat om bij de ander op de deur te kloppen en de zaken bespreekbaar te maken. Vaak is de ander ook niet bereikbaar, of herkent diegene de boodschap niet genoeg. Hierdoor maakt de ontevreden partner een heel losmakingsproces door in zijn of haar eigen hoofd. Op een zeker moment wordt de ontevredenheid gekoppeld aan de partner en naar buiten gebracht. Vaak begint dat met de uitspraak dat er twijfels zijn, maar niet zelden is het de opmaat naar een breuk in de relatie of echtscheiding. De uitkomst van het proces is voor de partner die de scheiding in gang heeft gezet vaak een opluchting. Hij of zij is vanuit het donker naar het licht gekropen en voelt zich met iedere stap voorwaarts energieker worden. De pijn of verdriet van een scheiding verwerken zit hem dan meestal nog in het schuldgevoel naar de ander toe. De separatiepijn, het loskomen van de ander is dan al verwerkt in het proces van “niet lekker in het vel zitten” naar “ik heb twijfels of we wel verder moeten?”

Positie twee in scheiding

De tweede positie is vanuit de partner die in shock achterblijft. Vaak hebben deze mensen het niet zijn aankomen en komt de boodschap als een donderslag bij heldere hemel. En ook al stonden alle seinen dan al jaren op rood. Je dacht dat het zo’n vaart wel niet zou lopen en dat er vast nog wel iets te repareren viel. Het verdriet verwerken tijdens een scheiding, begint vaak eerst bij ontkenning en ongeloof. Vaak is de partner nog gewoon in huis of in de buurt en lijkt er eigenlijk weinig veranderd te zijn. Het is alsof je hersenen niet in staat lijken om de boodschap te ontcijferen. We kunnen simpelweg niet geloven dat degene die zo vertrouwd en dichtbij was straks een compleet ander leven instapt. Een leven waarvan jij geen onderdeel meer uit zult maken. Bij het verwerken van een scheiding, wisselt ongeloof zich vaak af met boosheid waarbij de partner de volle laag krijgt. Je voelt je in de steek gelaten en verraden. De messteek reikt tot in het diepst van je ziel. Afgewezen en afgebroken voel je de boosheid wegglijden en plaatsmaken voor verdriet. Het soort verdriet dat voelt alsof er nooit een einde aan zal komen. In deze fase probeer je van alles om je partner maar vast te houden. Je belooft te veranderen. Je belooft eigenlijk alles en nog veel meer. Jij ziet het echt nog wel zitten en je wil er keihard voor gaan. Waarom zouden jullie weggooien wat jullie hebben opgebouwd?

De vastbesloten partner zet de scheiding toch door. Nu begint het verwerken van een scheiding echt voor de ander. Er helpt geen smeekbede meer aan. Verdriet en depressie dalen in. Als een kip zonder kop loop je rond. Misschien vergeet je van alles, misschien heb je nergens interesse meer in. Mogelijk eet je alles wat los en vast zit. Mogelijk krijg je geen hap meer door je keel. Dit kan doorgaan voor enkele dagen, weken of zelfs maanden.

Er zitten gradaties in het verwerken van een scheiding. Als het goed is, zal de pijn na verloop van tijd gaan zakken en zal een nieuwe realiteit zich ontvouwen. De fase van verdriet en depressie achtige verschijnselen raken steeds meer op de achtergrond. Dit is uiteraard afhankelijk van de persoon, en wat diegene al aan bagage bij zich draagt. Boosheid en verdriet horen bij het verwerken van een scheiding. Het zijn gezonde reacties op de pijn van het scheiden. Het is ook lastig om daar een bepaalde tijd aan te verbinden.

Handvatten voor het verwerken van een echtscheiding

De volgende handvatten kunnen je misschien helpen om het verdriet van je scheiding te verwerken:

1. Geef tijdens het verwerken van de scheiding ruimte aan je emoties zo lang als jij dat wilt en nodig hebt. Jij bepaalt zelf wanneer en hoe je iets los wilt laten hoe snel je je echtscheiding verwerkt.
2. Begraaf je relatie zoals je een geliefde zou begraven. Verzin alleen of samen een ritueel om het eind van de relatie te markeren, en om je scheiding te verwerken.
3. Ga met je ex in relatietherapie om het verhaal van jullie relatie en het einde daarvan in de juiste context te zetten.
4. Sta even stil bij het feit dat er geen zekerheden zijn in dit leven en dat alles altijd aan verandering onderhevig is. Je hebt tijdens jouw verwerking van de scheiding geen controle over je partner of zijn of haar gedrag of beslissingen.
5. Wees lief voor jezelf en zoek steun waar je dat maar kan krijgen tijdens het verwerken van je scheiding.

Hulp bij de verwerking van een scheiding

Iedereen is in staat om verdriet in een scheiding te verwerken. Toch kan het helpen om een relatietherapeut te betrekken tijdens het verwerkingsproces. Hij of zij weet namelijk hoe je een scheiding kunt verwerken en kan dit proces versnellen door het aanreiken van handvatten voor het verwerken van de scheiding. Ook voelt het vaak fijn om je verhaal te doen bij iemand die luistert, waardoor jij je gehoord voelt en tegelijkertijd geholpen wordt. Relatietherapeuten van Relatiehuis Rijnmond bieden een luisterend oor, zowel aan jou persoonlijk als tijdens een duo sessie aan zowel jij en je ex-partner, om op een vredige manier een echtscheiding te verwerken. Vul het formulier op de contactpagina in en vraag meer informatie aan.

Wil je samen met een expert praten over het verwerken van een scheiding of over een ander onderwerp? Relatiehuis Rijnmond helpt graag.